بورس
بورس، در اصطلاح علم اقتصاد، مکانی است که کار قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میگیرد و به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار است. بورس ایران درسال 1346 راهاندازی شد. بورس اوراق بهادار یک بازار متشکل سرمایه است که در آن سهام شرکتهای خصوصی ودولتی طبق قانون خاصی خرید وفروش میشود واز سویی محلی برای جمع آوری پس انداز ونقدینگی بخش خصوصی به منظور انجام پروژههای سرمایه گذاری بلند مدت است و مرجعی است برای مردم که وجوه مازاد خود رابرای سرمایه گذاری در شرکت ها به کار انداخته و از سود آن به برخوردار شوند. ادامه...
واژه بورس از نام خانوادگی شخصی در شهر بروژ، بلژیک به نام واندر بورس بر گرفته شده که صرافان شهر در مقابل خانه او جمع میشدند و به دادو ستد کالا و پول واوراق بهادار میپرداختند.
تأثیر بورس بر اقتصاد
بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایههای راکد، حجم سرمایه گذاری در جامعه را بالا میبرد. بورس بین عرضه کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار میکند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم مینماید. هم چنین با قیمت گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمتها جلوگیری میکند. بورس مردم را به پسانداز تشویق و بدین وسیله باعث به کارگیری پسانداز مردم در فعالیتهای اقتصادی میشود. بورس سرمایه لازم برای اجرای پروژههای دولتی و خصوصی را فراهم میآورد.
بورس اوراق بهادار تهران
فکر اصلی ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران، به سال 1315 برمیگردد. در این سال، یک کارشناس هلندی و یک کارشناس بلژیکی بهمنظور بررسی و اقدام در مورد تهیه و تنظیم مقررات قانونی به ایران آمدند؛ اما مطالعات آن دو، با آغاز جنگ جهانی دوم متوقف شد. در سال 1333، ماموریت تشکیل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی وقت محول شد. این گروه، پس از 12 سال تحقیق و بررسی، در سال 1345 قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران را تهیه کردند. لایحه تشکیل بورس اوراق بهادار تهران در اردیبهشتماه سال 1345 در مجلس شورای ملی تصویب شد.
بورس اوراق بهادار تهران از پانزدهم بهمن ماه 1346، فعالیت خود را با پذیرش سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران به عنوان بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی آن زمان و سپس سهام شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه و اوراق قرضه عباسآباد به طور رسمی آغاز کرد. در آن زمان برقراری معافیتهای مالیاتی برای شرکتها و مؤسسات پذیرفته شده در بورس، عامل مهمی در تشویق شرکتها به عرضه سهام خود در بورس اوراق بهادار تهران بود. حجم معاملات در بورس اوراق بهادار تهران تا سال 1357 به دلیل تبعیت از افزایش آهنگ رشد محصول ناخالص داخلی و ارزش افزوده حاصل در بخش صنعت و همچنین به دلیل پذیرش و دادوستد اوراق قرضه، از 83 میلیارد ریال به 150 میلیارد ریال افزایش یافت. طی پانزده سال فعالیت آغازین بورس، در مجموع سهام 105 شرکت در بورس پذیرفته شد.