دغدغه معیشت، سد راه ازدواج!؟

در ادیان و فرهنگ‌های مختلف دنیا ازدواج همواره به‌عنوان یکی از سنتهای الهی نگریسته شده و اسلام نیز با توجه بیشتری بر این مهم تاکید داشته و ایجاد شرایط مساعد جهت انجام این سنت حسنه را مورد دقت قرار داده است تا جایی که گفته می‌شود با ازدواج نیمی از دین کامل می‌شود.

در شرایط کنونی جامعه، در بین نسل جوان ازدواج به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی مطرح است و بیش از جوانان خانواده‌ها از سرنوشت فرزندانشان در این زمینه نگران هستند و نگاه‌های مضطربشان به سمت مسوولان است تا شرایط را برای تحقق این سنت الهی فراهم کنند.

در حال حاضر، فراهم نشدن شرایط ازدواج جوانان باعث شده تا این مساله به معضلی تبدیل شود تا آنجاکه هر نهاد و ارگانی چه در حیطه مسئولیت خود یا خارج از آن می‌خواهد تدبیری جهت ایجاد شرایط لازم برای تسهیل در امر ازدواج جوانان بیندیشد.

دراین بین نمی‌توان از مشکلات سد راه ازدواج جوانان همچون اشتغال، مسکن، افزایش هزینه‌های زندگی، هزینه‌های سرسام‌آور ازدواج، نداشتن درک متقابل، توقعات بیش از حد خانواده‌ها و تغییر معیارهای انتخاب همسر به سادگی گذشت و تجمیع این عوامل، سدی بلند مقابل ازدواج ایجاد کرده است.

هر چند که یکی از مسئولان سازمان ملی جوانان معتقد است مشکلات اقتصادی، عامل اصلی تأخیر در ازدواج جوانان نیست و افراد بسیاری هستند که با وجود وضعیت مناسب مالی اقدام به ازدواج در سن متعارف آن نمی‌کنند اما گویا این مقام مسوول از نظر دور داشته است که این موضوع چندان شایع نیست و نسبت افرادی که به دلیل مشکلات اقتصادی ازدواج نمی‌کنند بیش از افرادی است که علی‌رغم داشتن توان مالی از این امر اجتناب می‌کنند.

این روزها هر جوانی وقتی در فکرش تصور ازدواج کردن را دارد خود را جای خانواده دختر قرار داده و سوالاتی از جمله اینکه شغلتان چیست؟ ماهانه چه میزان درآمد دارید؟ خانه دارید یا خیر؟ ماشین دارید یا خیر؟ را مطرح و سریع از تصورش هم منصرف می‌شود. اکثر سوالات برای طی شدن پروسه ابتدایی ازدواج حول و حوش مسائل اقتصادی می‌چرخد و این یعنی معیشت و مسائلی پیرامونی آن اولین موانع پیش روی ازدواج جوانان است. 

در این زمینه گفته می‌شود که قسمت عمده این مشکل از معضلات ساختگی جامعه ماست و حقیقتا جزء مشکلات ازدواج نیست. اگر ازدواج ما بر مبنای اسلام و فطرت انسانی استوار بود این مشکل وجود خارجی نداشت یا بسیار اندک بود و کمتر جوانی پیدا می‌شد که نتواند ازدواج کند.

 

*مهمترین موانع اقتصادی سر راه ازدواج

آنچه به عنوان اولین مانع در این زمینه مطرح است و خودنمایی می‌کند مساله اشتغال است. هجوم به ادارت دولتی مسئله لبریزی ظرفیت استخدامی را پیش آورده است. اینک مدتی است که ظرفیت استخدامی دولت کم و بیش به انتها رسیده است. متاسفانه منع استخدام به جز در مواردی استثنایی به ویژه برای افراد لیسانسیه تنها راه چاره‌ای است که توانسته‌اند برای جلوگیری از انفجار تراکم استخدامی بیندیشند و زمینه کارهای تولیدی مترقی هم به مراتب کمتر از تعداد تقاضای موجود است. در این صورت جوانان برای تامین نیازهای خود تا حدود زیادی به والدین وابسته‌اند و تا زمانی که وابستگی وجود دارد نیازی به انتخاب همسر احساس نمی‌گردد. او می‌بیند که سنش رو به افزایش است و باید مستقل گردد و خود تامین کننده نیازهایش باشد، ولی با این هزینه‌های سنگین زندگی و بدون شغل چگونه می‌تواند امیدی قاطع به امنیت اقتصادی آینده خود داشته باشد.

تامین مسکن نیز رویایی است که تحققش به سهولت امکان‌پذیر نیست. زناشویی و تشکیل خانواده ناچار به تامین مسکن نیازمند است و با توسعه اطلاعات بهداشتی رشد سلیقه‌های شخصی، تجمل دوستی، استقلال‌جویی فردی و تهیه مسکن مناسب یکی از مهمترین تاملات و مشکلات جوانان ماست که در تشکیل عائله با آن روبرو می‌شوند.

علاوه بر آن، زندگی اجتماعی امروز در بسیاری از قسمت‌ها، از صورت یک زندگی طبیعی و صحیح بیرون رفته که یک نمونه از آن کاهش شدید ازدواج و روی آوردن جوانان به زندگی غیر طبیعی تجرد است. کاهش ازدواج در یک کشور و جامعه‌ای صورت نمی‌گیرد، مگر اینکه یک سری مشکلات و موانعی بر سر راه جوانان قرار گیرد که از جمله آن موانع، ترس از فقر است. از امام صادق (ع) نقل شده: کسی که از ترس فقر ازدواج نکند به تحقیق که به خداوند سوء ظن برده است در صورتی که خداوند فرموده است: به لطف خود آنان را بی‌نیاز خواهد فرمود.

بسیاری از جوانان به خاطر ترس از فقر از ازدواج منصرف شده و از این که نتوانند زندگی خود و همسر و فرزندان را در آینده تامین نمایند در هراسند. خداوند بارها و بارها فرمود که به افراد فقیر روزی و رحمت عنایت می‌فرماید پس نباید به خاطر فقر از ازدواج منصرف شد. ولی گاهی برای فقر بعضی‌ها از خانواده‌ها، خودشان مانع بر سر راه ازدواج ایجاد می‌کنند.

بنابراین با توجه به واقعیت موجود جامعه که مسائل اقتصادی در زندگی این روزها اولویت بالایی پیدا کرده است و در بسیاری از موارد ملاک عمل و معیار انتخاب افراد قرار می‌گیرد باید برای رفع این موانع و هموار کردن مسیر پیش روی جوانان اقدامات جدی صورت گیرد. چرا که ازدواج می‌تواند با ایجاد امنیت روانی و اخلاقی در جامعه فضای عمومی مطبوع‌تری ایجاد کرده و از سایر معضلات در این بخس پیشگیری کند.

شاید ارائه تسهیلات برای مسکن و مراسم ازدواج بتواند در این زمینه تا حدی راهگشا باشد. البته در این زمینه و با تصویب سقف 110 سکه برای مهریه چندی پیش اعلام شد برای افرادی که مهریه‌شان تا سقف 110 سکه باشد تا هشت میلیون تومان وام ازدواج پرداخت می‌شود. برای تسهیل امر ازدواج در کشور اتخاذ چنین تصمیماتی می‌تواند بسیار موثر و مثمر ثمر باشد.

در شرایط کنونی جامعه، در بین نسل جوان ازدواج به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی مطرح است و بیش از جوانان خانواده‌ها از سرنوشت فرزندانشان در این زمینه نگران هستند...